SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM - NHÂN TỐ CỐT YẾU TẠO NÊN THẮNG LỢI TRONG ĐỔI MỚI KINH TẾ

Đảng Cộng sản Việt Nam từ khi ra đời cho đến nay đã lãnh đạo nhân dân Việt Nam liên tục giành được nhiều thắng lợi to lớn. Với đường lối đúng đắn, kỷ luật nghiêm minh, Đảng ta đã lãnh đạo sáng suốt cách mạng, đưa nhân dân ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Một trong những thành tựu nổi bật có tính bước ngoặt thể hiện năng lực lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng chính là việc Đảng ta chủ trương thực hiện đường lối đổi mới đất nước (năm 1986), trong đó trọng tâm là đổi mới trên lĩnh vực kinh tế. Chính nhờ sự chủ động, linh hoạt và sáng suốt của Đảng ta trong lãnh đạo công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, trong đó có lĩnh vực kinh tế đã giúp cho nền kinh tế nước ta phát triển vượt bậc.

Đại hội VI của Đảng đã đề ra nhiều chủ trương, quyết sách đổi mới toàn diện, mở đường cho sự phát triển mạnh mẽ của đất nước trên mọi lĩnh vực, trong đó đổi mới kinh tế được Đảng ta xác định là trọng tâm. Theo đó, Đại hội VI Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, tập trung đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội. Trước những khó khăn, vướng mắc đặt ra trên lĩnh vực kinh tế, ngay sau Đại hội VI Đảng ta đã chủ trương đẩy nhanh quá trình đổi mới, thực hiện cấp bách việc tháo gỡ những ách tắc trong phân phối, lưu thông. Đây là, một điểm mốc quan trọng thể hiện sự đổi mới trong tư duy của Đảng trên lĩnh vực kinh tế, mở đường cho kinh tế phát triển.

Tiếp đến Hội nghị Trung ương 3 (tháng 8/1987) Đảng ta đã trực tiếp bàn về đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, trong Hội nghị Trung ương 3, Đảng đã đề ra chủ trương, biện pháp chuyển hoạt động của các xí nghiệp quốc doanh sang hạch toán kinh tế xã hội chủ nghĩa. Đây cũng là một bước đổi mới quan trọng trong tiến trình đổi mới quản lý nhà nước về kinh tế; từ đây theo chủ trương của Đảng Việt Nam “thực hiện chế độ tự chủ sản xuất, kinh doanh của các đơn vị kinh tế cơ sở”[1].

Từ Hội nghị Trung ương 6 khóa IV (tháng 9/1979) đến Hội nghị Trung ương 6 khóa VI (tháng 3/1989), dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, chúng ta đã từng bước nghiên cứu, tìm tòi để đề ra những định hướng lớn trong phát triển kinh tế, đặt nền móng cho việc xác lập cơ chế quản lý mới, thay thế cho cơ chế quản lý cũ lạc hậu - kế hoạch hóa tập trung quan liêu, bao cấp.

Đại hội VII của Đảng (tháng 6/1991) trên cơ sở những thành tựu đã đạt được trước đó, tiếp tục chủ trương “xây dựng nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần và đổi mới quản lý kinh tế. Đại hội xác định rõ cơ chế vận hành nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa là cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước bằng pháp luật, kế hoạch, chính sách và các công cụ khác”[2]. Như vậy, cho tới Đại hội VII Đảng ta đã thực sự có những chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo một cách cụ thể, rõ ràng đối với cơ chế vận hành nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Với sự lãnh đạo sáng suốt, kịp thời của Đảng với cơ chế phù hợp, nền kinh tế nước ta đã từng bước được “cởi bỏ” những cản trở để “bung” ra thỏa sức phát triển. Theo cơ chế mới, các đơn vị kinh tế có quyền tự chủ sản xuất, kinh doanh, mọi hoạt động đều đảm bảo sự bình đẳng, cạnh tranh hợp pháp, liên doanh tự nguyện. Với tác động của yếu tố thị trường đã trực tiếp dẫn dắt, tạo ra môi trường để các đơn vị kinh tế tự lựa chọn các lĩnh vực hoạt động và phương thức tổ chức sản xuất, kinh doanh phù hợp, mang lại hiệu quả cao.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII (tháng 6/1996) trên cơ sở kế thừa những thành tựu về kinh tế - xã hội đã đạt được, Đảng ta đưa ra nhận định: “Đất nước ta đã thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội nghiêm trọng và kéo dài 15 năm qua, mặc dù một số mặt còn chưa vững chắc. Như vậy, từ năm 1986 đến năm 1996, quá trình đổi mới cơ chế quản lý kinh tế dưới sự lãnh đạo của Đảng diễn ra từng bước theo hướng vừa làm thử nghiệm, sửa đổi, bổ sung, từng bộ phận của cơ chế cũ bị xóa bỏ, từng bước hình thành cơ chế mới - cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Tuy mới là những kết quả bước đầu, nhưng việc chuyển đổi cơ chế đã góp phần đáng kể cho sự tăng trưởng của nền kinh tế, đưa đất nước thoát hỏi hủng hoảng, đặt nền móng cho sự phát triển kinh tế giai đoạn sau này”[3].

Tiếp đến các Đại hội IX, Đại hội X, Đại hội XI, Đảng ta vẫn nhất quán trong quan điểm, chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo trong phát triển kinh tế, tiếp tục thực hiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đảng ta chỉ rõ, “phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là đường lối phát triển đúng đắn về phát triển kinh tế trong thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta”[4]. Đặc biệt, việc đưa ra quan niệm phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là một đột phá lý luận rất cơ bản và sáng tạo của Đảng ta.

Đại hội XII của Đảng đã đánh giá một cách khách quan, trung thực những thành tựu mà nước ta đã đạt được trên các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực kinh tế. Những thành tựu đạt được trên lĩnh vực kinh tế của nước ta là hội tụ của nhiều nguyên nhân, trong đó sự lãnh đạo của Đảng là yếu tố quyết định cho những thắng lợi đó. Theo đó, trong Văn kiện Đại hội XII của Đảng chỉ rõ: “Nền kinh tế đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, quy mô và tiềm lực được nâng lên; kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, làm phát được kiểm soát; tăng trưởng kinh tế được duy trì ở mức hợp lý”[5]. Đặc biệt, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng ta đã tạo ra được những chuyển biến mang tính bước ngoặt về kinh tế, Việt Nam đã thực hiện đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, đồng thời, thực hiện thành công ba khâu đột phá chiến lược, bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực.

Đại hội XIII của Đảng thời gian vừa qua một lần nữa đã tập trung khẳng định những thành tựu to lớn mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được trên lĩnh vực kinh tế là do có sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng thông qua chủ trương, đường lối đúng đắn. Với việc phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có tính chất bước ngoặt. “Quy mô, trình độ phát triển kinh tế, xã hội của đất nước được nâng lên. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp; tiềm lực, quy mô và sức cạnh tranh của nền kinh tế được nâng lên”[6].

Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng ta, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mà chúng ta đang thực hiện vừa kết thừa được những thành tựu của nhân loại mà vừa đảm bảo phù hợp với mục tiêu, con đường Việt Nam lựa chọn.

Cho đến nay, nền kinh tế của Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc, đạt được nhiều thành tựu to lớn, vị thế, uy tín của Việt Nam ngày càng được nâng cao; nền kinh tế của Việt Nam ngày càng lớn mạnh với những bước phát triển vững chắc. Với những thành tựu đã đạt được trên lĩnh vực kinh tế kể từ khi Đảng ta khởi xướng đường lối đổi mới (năm 1986) cho đến nay cho phép chúng ta khẳng định rằng: Chủ trương, đường lối lãnh đạo của Đảng ta trên lĩnh vực kinh tế là hoàn toàn đúng đắn, sáng suốt. Trong đó, việc chủ trương phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là chủ trương hoàn toàn đúng đắn của Đảng về phát triển kinh tế trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Trong quá trình xác định con đường phát triển trên lĩnh vực kinh tế, Đảng ta đã có sự kế thừa, tổng kết kinh nghiệm thực tiễn của Việt Nam và thế giới để lựa chọn hướng đi phù hợp nhất. Trong điều kiện các “lực lượng sản xuất phát triển chưa đồng đều, kinh tế thị trường được Đảng và Nhà nước ta coi là công cụ, phương tiện để xây dựng cơ sở vật chất của chủ nghĩa xã hội, thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.[7] Sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng ta trong thực hiện phát triển kinh tế chính là sự kết hợp giữa mục tiêu kinh tế và đảm bảo vấn đề tiến bộ, công bằng xã hội. Chúng ta không đạt mục tiêu kinh tế bằng mọi giá, mà phải luôn thực hiện đồng thời, song hành cùng mục tiêu tiến bộ và công bằng xã hội. Đây chính là yếu tố thể hiện sự lãnh đạo đúng đắn, tài tình của Đảng ta đối với nền kinh tế đất nước từ sau đổi mới đến nay.

Việt Nam là quốc gia xuất phát điểm thấp, lại phải trải qua nhiều năm bị chiến tranh tàn phá cơ sở vật chất, sản xuất bị đình trệ,… Thế nhưng, với đường lối lãnh đạo đúng đắn, thống nhất của Đảng, nhất là từ sau Đại hội VI (tháng 12/1986), nền kinh tế nước ta có những bước phát triển liên tục, đạt được những thành tựu to lớn. Những thành tựu to lớn đã đạt được trên lĩnh vực kinh tế đã minh chứng rằng đường lối lãnh đạo của Đảng ta là hoàn toàn đúng đắn, sáng suốt. Những thành tựu của đất nước nói chung và trên lĩnh vực kinh tế nói riêng đã được Đảng ta khẳng định tại Đại hội XIII: “Nhìn lại hơn 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, hơn 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đất nước đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh mẽ, toàn diện so với những năm trước đổi mới. Đời sống nhân dân cả về vật chất và tinh thần được cải thiện rõ rệt. Đất nước chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày nay”[8].

Từ những kết quả quan trọng đã đạt được trên lĩnh vực kinh tế của đất nước ta từ sau đổi mới đất nước (năm 1986) đến nay, đã khẳng định rằng: Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo một cách đúng đắn, sáng suốt đường lối đổi mới kinh tế, giúp nước ta khắc phục được những khó khăn, vươn lên giành những thắng lợi to lớn. Những thành tựu to lớn đã đạt được chính là bằng chứng thuyết phục khẳng định đường lối phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là hoàn toàn đúng đắn, phù hợp với điều kiện thực tiễn của đất nước.

Chính sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng với đường lối đúng đắn mà Việt Nam sau hơn 30 năm đổi mới đất nước, nền kinh tế từ nghèo nàn, lạc hậu, đến nay, nước ta đã vươn lên trở thành quốc gia đang phát triển, có thu thập trung bình; văn hóa, xã hội tiếp tục phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện,… vị thế và uy tín của đất nước ngày càng được nâng cao trên trường quốc tế.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1986.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1991.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1996.
4. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2001.
5. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2006.
6. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011.
7. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2016.
8. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2021.

[1] http://tapchimattran.vn/nghien-cuu/tinh-than-chu-dong-sang-tao-cua-dang-cong-san-viet-nam-trong-lanh-dao-cong-cuoc-doi-moi-toan-dien-dat-nuoc-41003.html

[2] http://tapchimattran.vn/nghien-cuu/tinh-than-chu-dong-sang-tao-cua-dang-cong-san-viet-nam-trong-lanh-dao-cong-cuoc-doi-moi-toan-dien-dat-nuoc-41003.html

[3] http://tapchimattran.vn/nghien-cuu/tinh-than-chu-dong-sang-tao-cua-dang-cong-san-viet-nam-trong-lanh-dao-cong-cuoc-doi-moi-toan-dien-dat-nuoc-41003.html

[4] https://tuyengiao.vn/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/kien-dinh-duong-loi-phat-trien-kinh-te-thi-truong-dinh-huong-xa-hoi-chu-nghia-o-viet-nam-133572

[5] https://dangcongsan.vn/xay-dung-dang/nghi-quyet-dai-hoi-dai-bieu-toan-quoc-lan-thu-xii-cua-dang-368870.html

[6] https://tuyengiao.vn/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/duong-loi-chinh-sach-phat-trien-kinh-te-trong-van-kien-dai-hoi-xiii-xuat-phat-tu-yeu-cau-doi-hoi-cua-thuc-tien-134864

[7] https://tuyengiao.vn/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/kien-dinh-duong-loi-phat-trien-kinh-te-thi-truong-dinh-huong-xa-hoi-chu-nghia-o-viet-nam-133572

[8] https://tuyengiao.vn/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/kien-dinh-duong-loi-phat-trien-kinh-te-thi-truong-dinh-huong-xa-hoi-chu-nghia-o-viet-nam-133572