Nắm vững đặc trưng khoa học và cách mạng trong xây dựng bài giảng điện tử và số hóa nội dung học tập các học phần khoa học Mác - Lê nin

Nắm vững đặc trưng khoa học và cách mạng trong xây dựng bài giảng điện tử và số hóa nội dung học tập các học phần khoa học Mác - Lê nin

ThS. Nguyễn Thị Hồng Ninh

Các học phần khoa học Mác - Lê nin là các học phần lý luận có tính khái quát hóa, trừu tượng hóa cao. Lý luận khoa học Mác - Lê nin góp phần xây dựng lý tưởng khoa học cho sinh viên, hướng đến xây dựng một chế độ xã hội tốt đẹp, xóa bỏ dần những áp bức bất công, hướng đến giải phóng toàn diện con người và xã hội loài người. Chuyển đổi số trong dạy và học chính là cách thức cụ thể hóa, đa dạng hóa nội dung và phương pháp dạy học, giúp truyền tải sinh động, nhanh chóng nội dung kiến thức lý luận cho sinh viên, thực hiện nguyên tắc gắn lý luận với thực tiễn, giúp nâng cao chất lượng dạy và học các học phần khoa học Mác - Lênin

Ứng dụng công nghệ số trong dạy học các học phần khoa học Mác - Lê nin không làm thay đổi nội dung chương trình học. Nội dung quan trọng của ứng dụng công nghệ số là khai thác thông tin, số hóa tài liệu phục vụ cho quá trình dạy học. Chúng ta biết rằng công nghệ thông tin phát triển với tốc độ được gọi là "thần kì" đã mở ra một thế giới rộng lớn trong đó chứa đựng những khối lượng kiến thức to lớn của loài người. Người giảng viên tài năng phải là người đưa sinh viên vào thế giới tri thức phong phú đa dạng, đa chiều đó, hướng dẫn sinh viên khám phá và tìm ra chân lí. Như vậy, nội dung bài giảng của giảng viên không chỉ giới hạn những kiến thức trong giáo trình mà phải bao hàm cả những nội dung mới cập nhật. Nếu giảng viên chỉ "trung thành" với giáo trình mà không tiếp cận với công nghệ, không làm mới bài giảng của mình, thì nội dung kiến thức của giảng viên trên lớp sẽ chậm hơn những truy cập của sinh viên trên mạng internet.

Đưa những nội dung kiến thức mới vào bài giảng sẽ làm cho nội dung bài giảng phong phú hơn, mang ý nghĩa thực tiễn hơn, đồng thời nó cũng làm cho giảng viên có thể sử dụng một cách linh hoạt nhiều phương pháp trong quá trình giảng dạy. Giảng viên không những có thể sử dụng kênh tiếng, kênh hình.v.v...mà còn có thể làm sinh động những phương pháp truyền thống như phương pháp thuyết trình. Ví dụ, giảng viên có thể khai thác, dùng những lí luận có tính chất trái ngược, phản bác, phục vụ cho phương pháp thuyết trình dưới hình thức "luận chiến" - phê phán thì không những tính thuyết phục của bài giảng sẽ được nâng lên mà còn có thể khơi dậy ngọn lửa nhiệt tình nhận thức cho sinh viên.

Để khai thác và xây dựng hệ thống kiến thức chuẩn chỉnh, tiến tới số hóa nội dung học tập, yêu cầu giảng viên phải có bản lĩnh chuyên môn vững vàng. Hiện nay, khai thác thông tin trên mạng internet là hình thức phổ biến của tìm kiếm kiến thức. Các học phần khoa học Mác - Lê nin là hệ thống lý luận có tính khoa học và cách mạng, có chức năng nhận thức, chức năng thực tiễn, chức năng tư tưởng và chức năng phương pháp luận. Vì vậy, yêu cầu đặt ra ở đây là người giảng viên phải có phẩm chất đạo đức và bản lĩnh chính trị vững vàng, có vốn sống phong phú, có kiến thức sâu rộng, làm chủ được môi trường không gian mạng trong lĩnh vực chuyên môn của mình để khai thác có hiệu quả. Trước hết, giảng viên phải nắm rõ mục đích, nhiệm vụ  môn học để đi đúng định hướng, thực hiện đúng yêu cầu của môn học. Internet là môi trường thông tin đa chiều, nhiều nội dung trên mạng internet chưa chắc đã là thông tin đúng, kiến thức chuẩn. Vậy nên, chỉ khi nào đứng vững trên nền tảng kiến thức chuyên môn, người giảng viên mới có thể khai thác một cách chính xác kiến thức trên mạng internet và vận dụng nó một cách đúng đắn và linh hoạt vào bài giảng. Đồng thời, cùng với kiến thức và bản lĩnh chính trị vững vàng, giảng viên phải kịp thời phê phán, ngăn chặn những ảnh hưởng tiêu cực của những thông tin sai trái trên không gian mạng tới sinh viên.

Tóm lại, chuyển đổi số yêu cầu giảng viên giảng dạy các học phần khoa học Mác - Lê nin phải có khả năng khai thác nội dung kiến thức, đa dạng hóa hình thức thể hiện, số hóa nội dung học tập, phục vụ quá trình dạy học. Muốn vậy, yêu cầu giảng viên phải nắm vững tính đặc trưng khoa học và cách mạng của học phần; phải theo kịp tốc độ phát triển của khoa học công nghệ, phải đổi mới tư duy về công việc dạy học, phải luôn cập nhật thông tin và thuần thục các kĩ năng truyền thụ thông tin qua những bài giảng, có nghĩa là phải đổi mới phương pháp dạy học. Bởi vì, phương pháp không phải là hình thức bên ngoài mà là linh hồn và khái niệm của nội dung. Chuyển đổi số trong dạy học bao hàm đổi mới cả về nội dung và phương pháp giảng dạy. Công nghệ số cung cấp nội dung và phương tiện giúp giảng viên giảng dạy các môn khoa học Mác - Lê nin nâng cao chất lượng dạy học.

Tài liệu tham khảo

[1] Bộ Giáo dục và Đào tạo, (2021) Giáo trình Triết học Mác - Lênin (Dành cho bậc đại hệ không chuyên lý luận chính trị). NXB Chính trị Quốc gia Sự thật. HN.

[2] Bộ Giáo dục và Đào tạo, (2021) Giáo trình Kinh tế chính trị Mác - Lênin (Dành cho bậc đại hệ không chuyên lý luận chính trị). NXB Chính trị Quốc gia Sự thật. HN.

[3] Bộ Giáo dục và Đào tạo, (2021) Giáo trình Chủ nghĩa Xã hội khoa học  (Dành cho bậc đại hệ không chuyên lý luận chính trị). NXB Chính trị Quốc gia Sự thật. HN

[4] Hội đồng Lý luận Trung ương, (2021) Những điểm mới trong các Văn kiện Đại hội XIII     của Đảng, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội.

 [5] https://aqa.htu.edu.vn/attachments/category/28/2.BC-tong-ket-CT-DBCL-cua-KTDBCL-NH-2023-2024-16.7.24-(13.08.2024_16h09p31)_signed.pdf

[6] https://www.quanlynhanuoc.vn/2024/10/15/ung-dung-chuyen-doi-so-vao-phuong-phap-day-hoc-tai-hoc-vien-hanh-chinh-quoc-gia

[7] https://thuvienphapluat.vn/lao-dong-tien-luong/chuyen-doi-so-trong-giao-duc-la-gi-vi-du-ve-chuyen-doi-so-trong-giao-duc-dao-duc-nghe-nghiep-vien-c-31425.html

[8] https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/toan-van-nghi-quyet-ve-dot-pha-phat-trien-khoa-hoc-cong-nghe-doi-moi-sang-tao-va-chuyen-doi-so-quoc-gia-119241224180048642.htm